Powrót do strony głównej TEORIA

PIERWIASTKI CHEMICZNE

0. PIERWIASTEK CHEMICZNY TO ZBIÓR TAKICH SAMYCH ATOMÓW

WSZYSTKIE ATOMY MAJĄ TYLE SAMO PROTONÓW W JĄDRZE

PRZYKŁAD: MAGNEZ - ZBIÓR ATOMÓW Z 12 PROTONAMI I 12 ELEKTRONAMI i 12 NEUTRONAMI.

1. PIERWIASTKI RZADKO WYSTĘPUJĄ W STANIE WOLNYM. NAJCZĘŚCIEJ TRWALE ŁĄCZĄ SIĘ Z INNYMI ATOMAMI TWORZĄC CZĄSTECZKI.
JEŚLI ATOMY KTÓRE TWORZĄ CZASTECZKE SĄ RÓŻNE POWSTAJE ZWIĄZEK CHEMICZNY.

NA PRZYKŁAD

• H2O
• CO2
• H2S

NIEKTÓRE ATOMY PIERWIASTKÓW ŁĄCZĄ SIĘ ZE SOBĄ TWORZĄC CZĄSTECZKĘ I TAK WYSTĘPUJĄ W PRZYRODZIE.

NA PRZYKŁAD

• O2
• H2
• Br2
• Cl2
• N2
• F2
• I2

2. IZOTOPY TO ATOMY TEGO SAMEGO PIERWIASTKA Z RÓŻNĄ LICZBĄ NEUTRONÓW

PRZYKŁAD
WODÓR MA 3 IZOTOPY

EFEKT IZOTOPOWY TO RÓŻNICE WE WŁAŚCIWOŚCIACH CHEMICZNYCH I FIZYCZNYCH RÓŻNYCH IZOTOPÓW TEGO SAMEGO PIERWIASTKA.

MAMY IZOTOPY

• TRWAŁE(STABILNE) NIE ROZPADAJĄ SIĘ SAME NA PRZYKŁAD PROT CZY DEUTER


• NIETRWAŁE(PROMIENIOTWÓRCZE) ROZPADAJĄ SIĘ I ZMIENIAJĄ W IZOTOPY INNYCH PIERWIASTKÓW NA PRZYKŁAD TRYT

ZASTOSOWANIE

• DO NISZCZENIA KOMÓREK RAKOWYCH


• W ELEKTROWNIACH
• W GEOLOGII
• W RADIOTERAPII

3. PROMIENIOTWÓRCZOŚĆ MÓWI CZY JĄDRO ATOMOWE MOŻE SIĘ ROZPAŚĆ A TEN ROZPAD TO ROZPAD PROMIENIOTWÓRCZY.

JEDNE JĄDRA WOLNIEJ SIĘ ROZPADAJA A INNE SZYBCIEJ.

MAMY PROMIENIOTWÓRCZOŚĆ

• NATURALNĄ GDY JEST SAMORZUTNY ROZPAD PROMIENIOTWÓRCZY


• SZTUCZNĄ GDY JEST BOMBARDOWANIE RÓŻNYMI CZĄSTKAMI I ZMIANA W IZOTOP PROMIENIOTWÓRCZY
  

PRZYKŁADY PIERWIASTKÓW PROMIENIOTWÓRCZYCH

• POLON
• RAD
• URAN
• TECHNET
• AKTYN
• PROMET

FUZJA JĄDROWA - PROCES ZŁĄCZENIA SIĘ 2 LŻEJSZYCH JĄDER W 1 CIĘŻKIE.

4. MASA CZĄSTECZKOWA TO MASA POJEDYŃCZEJ CZĄSTECZKI PIERWIASTKA LUB ZWIĄZKU CHEMICZNEGO.

WYRAŻAMY JĄ TAK JAK MASĘ ATOMOWĄ W UNITACH

ŻEBY WYLICZYĆ MASĘ CZĄSTECZKOWĄ MUSIMY DODAĆ DO SIEBIE MASY ATOMÓW Z KTÓRYCH SKŁADA SIĘ TA CZĄSTECZKA
MASĘ ATOMÓW ZNAJDUJEMY W UKŁADZIE PIERWIASTKÓW.

PRZYKŁADY

• MASA CZĄSTECZKOWA CO2: W UOP SZUKAMY MASĘ ATOMOWĄ WĘGLA I TLENU
  
  MASA ATOMOWA O=16u
  MASA ATOMOWA C=12u
  
  MASA CO2 = MASA C+2x MASA O
  
  CZYLI MASA CO2=12u+2x16u=44u
  MASA CZĄSTECZKOWA CO2=44u


• MASA CZĄSTECZKOWA KMnO4: W UOP SZUKAM MASĘ ATOMOWĄ POTASU, MANGANU I TLENU
  
  MASA ATOMOWA K=39u
  MASA ATOMOWA Mn=55u
  MASA ATOMOWA O=16u
  
  CZYLI MASA KMnO4=39u+55u+4x16u=158u